توضیحات
دیسک ترمز چیست و چه وظیفه‌ای در سیستم ترمز خودرو دارد؟
دیسک ترمز (Brake Disc) یا همان روتور، یکی از اجزای کلیدی در سیستم ترمز دیسکی محسوب می‌شود که وظیفه آن تبدیل انرژی جنبشی چرخ‌ها به انرژی حرارتی از طریق اصطکاک است. این قطعه معمولاً از چدن خاکستری یا در برخی مدل‌های خاص از آلیاژهای فولادی یا سرامیکی ساخته می‌شود تا توان تحمل دماهای بالا و تنش‌های مکانیکی را داشته باشد.
نحوه عملکرد دیسک ترمز
در هنگام ترمزگیری، سیلندر اصلی ترمز با اعمال فشار هیدرولیکی، لنت‌های ترمز را به طرف دیسک ترمز می‌فشارد. این تماس مکانیکی باعث ایجاد اصطکاک شده و چرخش دیسک را که متصل به چرخ است کاهش می‌دهد. در نتیجه، چرخ‌ها کند شده یا متوقف میشوند.
انواع دیسک ترمز از نظر طراحی:
-
دیسک ترمز توپر (Solid Disc)
طراحی ساده‌ای دارد و بیشتر در خودروهای شهری با وزن کم و سرعت پایین استفاده می‌شود. -
دیسک ترمز خنک‌شونده (Ventilated Disc)
دارای مجراهای داخلی برای عبور هواست. این طراحی کمک می‌کند تا گرمای حاصل از ترمزگیری سریع‌تر دفع شود، در نتیجه از افت عملکرد ترمز (Brake Fade) جلوگیری می‌شود. -
دیسک ترمز سوراخدار (Drilled Disc)
دارای سوراخ‌هایی برای تخلیه گازها و گرد و غبار حاصل از تماس لنت با دیسک است. همچنین موجب بهبود عملکرد در شرایط بارانی می‌شود. -
دیسک ترمز شیاردار (Slotted Disc)
شیارهای روی سطح دیسک باعث بهتر شدن اصطکاک و افزایش گیرایی ترمز در شرایط سنگین یا مسابقه‌ای می‌شود. -
دیسک ترمز کامپوزیتی یا سرامیکی
بیشتر در خودروهای لوکس و اسپرت استفاده می‌شود. وزن کمتر، مقاومت بالا در برابر حرارت و دوام بیشتر از مزایای این نوع دیسک‌هاست.
علائم خرابی یا نیاز به تعویض دیسک ترمز
-
لرزش در پدال یا فرمان در زمان ترمزگیری، که می‌تواند ناشی از تاببرداشتن دیسک باشد.
-
ایجاد صداهای غیرعادی مانند جیغ یا سوت، بهخصوص در دورهای بالا.
-
کاهش محسوس عملکرد ترمز به‌ویژه در ترمزهای متوالی.
-
ایجاد شیار یا تغییر رنگ دیسک که نشان‌دهنده داغ شدن بیش از حد و سخت‌کاری سطحی است.
نکته فنی:
در بسیاری از خودروهای امروزی، دیسک ترمز قابل تراشکاری است، اما باید ضخامت باقی‌مانده آن از حداقل مجاز (Minimum Thickness) که توسط سازنده مشخص شده کمتر نباشد.
سخن پایانی
دیسک ترمز یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم ترمز خودرو است که نقش مستقیمی در حفظ ایمنی سرنشینان و عملکرد بهینه خودرو دارد. انتخاب دیسک ترمز مناسب، رعایت اصول نگهداری و بررسی دورهای آن می‌تواند از بروز حوادث ناگهانی جلوگیری کرده و عمر مفید سایر اجزای ترمز مانند لنت را نیز افزایش دهد. در نهایت، استفاده از قطعات اصلی و مشاوره با تعمیرکاران متخصص می‌تواند به حفظ سلامت سیستم ترمز و رانندگی ایمن کمک کند.
سوالات متداول درباره دیسک ترمز
- عمر مفید دیسک ترمز چقدر است؟
عمر دیسک ترمز به نوع رانندگی، کیفیت دیسک، شرایط جاده و نوع لنت استفادهشده بستگی دارد. بهطور میانگین بین ۶۰٬۰۰۰ تا ۸۰٬۰۰۰ کیلومتر عمر مفید دارد، اما ممکن است در خودروهای سنگین یا شرایط رانندگی پرفشار زودتر نیاز به تعویض داشته باشد. - آیا دیسک ترمز قابل تراش است یا باید تعویض شود؟
بله، در بسیاری از موارد دیسک ترمز قابل تراش است، بهخصوص زمانی که دچار تاببرداشتن یا ناهمواری سطحی شده باشد. با این حال، باید ضخامت نهایی آن از حداقل مجاز تعیینشده توسط کارخانه سازنده کمتر نشود، در غیر این صورت تعویض آن ضروری است. - تفاوت دیسکهای سوراخدار، شیاردار و معمولی چیست؟
دیسکهای سوراخدار و شیاردار عملکرد بهتری در دفع حرارت، گاز و رطوبت دارند و معمولاً در خودروهای اسپرت یا سنگینتر استفاده میشوند. در مقابل، دیسکهای معمولی یا توپر برای رانندگیهای روزمره و خودروهای شهری مناسبتر و اقتصادیتر هستند.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.