فرمان خودرو در هر لحظه باید وسیله ای پایدار، دقیق و بدون لرزش باشد. به ویژه هنگام ترمز گرفتن که راننده بیشترین نیاز را به کنترل کامل بر خودرو دارد، هرگونه لرزش یا تکان در فرمان می تواند نگران کننده باشد. لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن از آن دسته مشکلاتی است که نمی توان آن را نادیده گرفت یا به بعد موکول کرد؛ چراکه می تواند نشانه ای از بروز ایرادات مهم در سیستم ترمز، جلوبندی یا حتی ساختار چرخ ها باشد.
بسیاری از رانندگان ممکن است در زمان ترمزگیری، لرزش هایی در فرمان احساس کنند و گمان کنند که این لرزش ناشی از ناهمواری جاده یا کیفیت پایین آسفالت است. در حالی که در اغلب موارد، این نوع لرزش نشان دهنده اختلالی در اجزای کلیدی سیستم تعلیق یا ترمز است. بررسی دقیق، علت یابی تخصصی و رفع به موقع این مشکل می تواند از بروز حوادث خطرناک و هزینه های بالای تعمیراتی جلوگیری کند. به این دلیل در این مقاله با عنوان علت لرزش فرمان خودرو هنگام ترمز گرفتن چیست؟ می پردازیم.
چرا لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن را باید جدی گرفت و چه پیامدهایی دارد؟
هرگونه لرزش در فرمان، به ویژه هنگام ترمز، نشانه ای از وجود یک مشکل فنی است. این لرزش ممکن است تنها حس ناخوشایندی در رانندگی ایجاد کند، اما در بسیاری از موارد، پیش درآمد یک نقص ایمنی خطرناک است. سیستم ترمز، تعلیق و فرمان خودرو، به صورت هماهنگ عمل می کنند و بروز لرزش در یکی از آن ها ممکن است به دیگر بخش ها نیز آسیب وارد کند.
عوارض بی توجهی به لرزش فرمان در زمان ترمز:
- کاهش دقت فرمان پذیری
- افزایش فاصله توقف خودرو
- آسیب به قطعات گران قیمت مانند دیسک و بلبرینگ چرخ
- احتمال افزایش تصادف در ترمزهای ناگهانی
بنابراین، هرگاه احساس کردید فرمان خودرو در زمان ترمز گرفتن دچار لرزش می شود، این نشانه را جدی بگیرید و فوراً نسبت به بررسی آن اقدام نمایید.
دیسک ترمز تاب دار یکی از اصلی ترین دلایل لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن است
تاب برداشتن دیسک ترمز یکی از شایع ترین دلایل لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که دیسک ترمز به دلیل گرمای زیاد، عدم نصب صحیح یا استفاده طولانی مدت از حالت دایره ای و صاف خود خارج شده و ناهموار شود.
هنگام ترمز، لنت ها به دیسک می چسبند. اگر دیسک تاب دار باشد، لنت ها در هر دور چرخ برخورد ناموزونی با دیسک پیدا می کنند که نتیجه آن ایجاد لرزش در کل سیستم ترمز و به ویژه فرمان خواهد بود.
دلایل تاب برداشتن دیسک ترمز عبارت اند از:
- ترمزگیری شدید و مکرر در سرعت های بالا
- استفاده از لنت های غیراستاندارد یا نامناسب
- نصب نادرست دیسک یا لنت توسط تعمیرکار
- خنک نشدن صحیح دیسک پس از ترمزهای شدید
در چنین شرایطی، بسته به شدت تاب خوردگی، یا باید دیسک تراش داده شود یا به کلی تعویض گردد.
خرابی لنت ترمز یا نصب نامناسب آن می تواند منجر به لرزش فرمان شود
لنت ترمز یکی از قطعات مصرفی خودروست که کیفیت و نحوه نصب آن تأثیر مستقیم بر عملکرد سیستم ترمز دارد. استفاده از لنت های نامرغوب، لنت هایی که به درستی در جای خود قرار نگرفته اند یا به خوبی روی دیسک نمی نشینند، می تواند باعث ضربه های متناوب به دیسک ترمز شود.
این ضربه ها با ایجاد ناهماهنگی در فشار وارده از دو سمت دیسک، در هنگام ترمزگیری باعث لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن می شوند. چنین لرزش هایی معمولاً در سرعت های میانی و بالا قابل احساس هستند.
نکته مهم دیگر این است که اگر ضخامت دو لنت روی یک چرخ با یکدیگر متفاوت باشد، میزان تماس آن ها با دیسک ناهمگون شده و همین موضوع نیز منجر به لرزش خواهد شد.
اختلال در سیستم تعلیق و جلوبندی نیز می تواند باعث لرزش فرمان در زمان ترمزگیری شود
بسیاری از رانندگان به اشتباه تصور می کنند که تنها بخش ترمز خودرو در لرزش فرمان نقش دارد، درحالی که سیستم تعلیق نیز در این موضوع دخیل است. بوش ها، طبق ها، سیبک ها و کمک فنرها اگر دچار فرسایش یا خرابی شوند، نمی توانند نیروهای وارده در زمان ترمز را به درستی جذب کنند. نتیجه این ضعف، انتقال ضربه ها و لرزش ها به فرمان خودرو خواهد بود.
اگر در هنگام عبور از دست اندازها نیز لرزش فرمان یا صدای ضربه احساس می کنید، احتمالاً ریشه مشکل شما از سیستم تعلیق یا جلوبندی است.
مشکلات بلبرینگ چرخ یا شفت ممکن است منجر به لرزش فرمان در زمان ترمز گرفتن شود
در برخی موارد، علت لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن ممکن است نه از ترمز و نه از جلوبندی باشد، بلکه از درگیر بودن چرخ با بلبرینگ یا شفت ناشی شود. اگر بلبرینگ چرخ ها لق شده باشند یا شفت نیم محور خودرو دارای خلاصی باشد، در زمان ترمزگیری به ویژه در سرعت بالا، تکانه هایی به چرخ وارد شده و لرزش به فرمان منتقل می شود.
در چنین حالتی معمولاً همراه با لرزش، صدای غیرعادی چرخ نیز شنیده می شود. این مشکل باید فوراً توسط تعمیرکار متخصص بررسی و رفع شود، چرا که بلبرینگ معیوب می تواند باعث قفل شدن ناگهانی چرخ یا خارج شدن آن از محور گردد.
مشکل در تنظیم یا بالانس چرخ ها ممکن است در زمان ترمز بیشتر خود را نشان دهد
در مواردی دیده شده که چرخ ها از لحاظ بالانس بودن یا زاویه گیری صحیح دچار مشکل هستند و این نقص، هنگام ترمز گرفتن تشدید می شود. درواقع، خودروهایی که دارای لاستیک های ناسازگار، رینگ های معیوب یا چرخ های بالانس نشده هستند، ممکن است در زمان حرکت مشکلی نشان ندهند، اما هنگام ترمز به دلیل فشار وارده بر چرخ ها، این ناهماهنگی ها به صورت لرزش فرمان نمایان شوند.
اگر پس از تنظیم زوایای چرخ یا بالانس مجدد، لرزش از بین رفت، می توان نتیجه گرفت که منشاء لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن مربوط به همین بخش بوده است.
راهکارهای مؤثر برای پیشگیری از لرزش فرمان در هنگام ترمزگیری
پیشگیری از بروز لرزش در فرمان خودرو، به ویژه هنگام ترمز گرفتن، کاملاً ممکن است؛ به شرط آنکه مراقبت مناسب و اصولی از سیستم ترمز و جلوبندی انجام شود.
برای این منظور رعایت موارد زیر توصیه می شود:
- استفاده از دیسک و لنت ترمز با کیفیت بالا
- تعویض هم زمان دیسک و لنت در صورت نیاز
- مراجعه به تعمیرگاه های معتبر برای نصب قطعات ترمز
- بررسی دوره ای سیستم تعلیق، بوش ها و طبق ها
- انجام تنظیم فرمان و بالانس چرخ ها حداقل سالی یک بار
- پرهیز از ترمزگیری های شدید مکرر، به ویژه در سرعت های بالا
با رعایت این نکات ساده اما کلیدی، احتمال بروز لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن تا حد زیادی کاهش می یابد.
سخن پایانی
در پایان، باید به این نکته تأکید کرد که لرزش فرمان هنگام ترمز گرفتن، نه تنها یک علامت فنی ساده نیست، بلکه ممکن است نشانه ای از یک اختلال مهم و تهدیدآمیز در سیستم ترمز، فرمان یا تعلیق خودرو باشد. بی توجهی به این علامت، در نهایت منجر به کاهش ایمنی خودرو، آسیب به قطعات گران قیمت و در برخی موارد، وقوع حادثه خواهد شد.
با دقت به رفتار خودرو، سرویس های دوره ای، استفاده از قطعات استاندارد و مشورت با تعمیرکاران متخصص، می توانید همیشه فرمانی پایدار و آرام در اختیار داشته باشید.
سوالات متداول
- آیا لرزش فرمان فقط در سرعت بالا هنگام ترمز اتفاق می افتد؟
خیر، ممکن است در سرعت پایین نیز رخ دهد، اما در سرعت بالا لرزش محسوس تر و شدیدتر است. - آیا تعویض لنت می تواند لرزش فرمان را از بین ببرد؟
اگر مشکل از لنت باشد، بله. اما اگر علت از دیسک یا جلوبندی باشد، تعویض لنت کافی نخواهد بود. - آیا تراش دیسک برای رفع لرزش مناسب است؟
در برخی موارد تاب دیسک با تراش رفع می شود، اما اگر ضخامت دیسک کمتر از حد مجاز شود، باید تعویض شود.
بدون دیدگاه